Ambtseed van de tolva

Thit is there tolwana stawinga, end therne tolfta riucht is so scil mat in ther atthana stawingum bringa.

Dit is de eed van de tolva en waar geen tolvarecht is, daar zal men hem in de eed van de atte opnemen.

  1. Thet (a?) j io godis hus hold an enstich se, and jone godis huses goed riochterede and j hold ws scultum se, unsis riochtis and wsere wirde, ther ti unse riochte here, and j hold se jone ghan riochtis redis and riochter wirdene, and j immer tha wirde fordbringe in alla sekem alther j se wite, and mit alla liodum ille fest halde.

    Dat u uw godshuis toegedaan en behulpzaam zult zijn en dat u uw godshuis goed recht bezorgt en dat u onze skelta toegedaan zult zijn, ons recht en onze waarheidsvinding, die tot ons gerecht behoort, en dat u uw ga1 toegedaan zult zijn met rechtvaardige rede en rechtvaardige bewijsvoering en dat u immer de waarheid voort zult brengen in alle zaken waar u haar kent en met alle mensen aan haar vast zult houden.

  2. And hot so en tolfta berre ti riochtane, thet j that jerne riochtelike riochte.

    En wat ook een tolva toekomt te berechten, dat u dat ijverig zult berechten.

  3. Hwer on so hit an jone gaen ti riochte comme, se hit an dikum, se hit dammem, se hit an liikwegum, se hit an bannena wegum.

    Wat ook in uw ga te berechten zal komen, zij het aan dijken, zij het aan dammen, zij het aan lijkwegen, zij het aan gebande wegen.

  4. Wher so in jone gha breinwonda fochten wirdat, and ma jo ti stawingum ladat, that j tha godis wirde mit alle liodum ford bringe, alder j mit jone sithum enchia muge and jef j ontwa sprackad, thet j minne manne onriocht ni dwe.

    Wanneer in uw ga gevochten zou worden met hersenletsel tot gevolg, en men u tot eedaflegging uitnodigt, dat u de waarheid van God met alle lieden voort zult brengen, wanneer u het met uw gezellen eens zou mogen worden. En wanneer jullie tweespraak hebben, dat u dan niemand onrecht zullen doen.

  5. Mer j thine tolfta ede rede biriochte so j aller best conne and mughe in jower herta bitrachta, jef wit igne jowe wisera biachtia, an j riochte alle to lika, den arma and den rika etc.

    Maar dat u de tolva-eed recht zult houden zo u hem allerbest zou kunnen en mogen in uw hart te betrachten,
    of met raad van wijze lieden te beachten, en dat u gelijk zult berechten de armen en de rijken enz.

  6. That jo god also helpe to en riuchta eth etc.

    Dat God u mag helpen om tot een oprechte eed te komen enz.

Brontekst: Codex Unia
Transcriptie: Ph. Heck, Die friesische Gerichtsverfassung und die mittelfriesischen Richtereide, in: Mittheilungen des Instituts für Österreichische Geschichtsforschung VII, Innsbruck: Wagner 1909, p. 741-784.
Vertaling en bewerking: Bouwe Brouwer

1Een ga is wereldlijk rechtsgebied of een kerkelijke parochie. Een ga is ongeveer gelijk aan een dorp. Zie voor een diepgaande studie van het begrip ga: Karel F. Gildemacher, Ga as delsettingsnamme-elemint yn Aldfryske oarkonden, versie 01072003, http://www.fa.knaw.nl/fa/4utjeften/Skiednis, Letterkunde en Nammekunde/ga-as-delsettingsnamme, geraadpleegd 16 augustus 2008.